Cúng tất niên cuối năm là nghi lễ quan trọng trong phong tục của người Việt. Nghi lễ này được bắt đầu vào chiều 30 Tết. Lúc này, mọi gia đình chuẩn bị mâm cúng tươm tất để dâng lên gia tiên và thần linh. Để nghi thức diễn ra trọn vẹn nhất, gia chủ cần tìm hiểu kỹ về các bài cúng tất niên cuối năm để thể hiện được tấm lòng thành kính của mình.
Cúng tất niên cuối năm là gì?
Cúng tất niên – hay còn gọi là lễ tất niên hoặc tiệc tất niên là phong tục truyền thống của người Việt. Nghi thức cúng thường được diễn ra vào những ngày cuối năm, thường vào ngày 30 tháng Chạp nếu là năm đủ hoặc ngày 29 tháng Chạp nếu là năm thiếu.
Vào thời điểm này, mọi người sẽ chuẩn bị đồ cúng, đọc bài cúng tất niên cuối năm. Sau khi thực hiện xong các nghi thức, mọi thành viên trong gia đình sẽ sum vầy và cùng nhau ăn cơm.
Vì sao cúng tất niên cuối năm lại quan trọng?
Cúng tất niên cuối năm là phong tục truyền thống lâu đời của người Việt Nam, mang đến nhiều ý nghĩa vô cùng sâu sắc.
Kết thúc năm cũ và chuẩn bị chào đón năm mới
Cúng Tất niên là dấu mốc cho sự kết thúc của năm cũ. Đây là dịp để mỗi cá nhân nhìn nhận lại bản thân, đánh giá những gì đã qua và lên kế hoạch cho một năm mới hứa hẹn nhiều điều tốt đẹp hơn.
Tiếp nối khoảnh khắc thiêng liêng ấy, cúng Tất niên cũng mở ra cánh cửa chào đón năm mới với niềm vui, hy vọng và những ước mơ mới mẻ. Mọi người cùng nhau dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị mâm cỗ thịnh soạn và cùng nhau quây quần bên gia đình để đón chào năm mới an khang, thịnh vượng.
Tỏ lòng biết ơn với tổ tiên, thần linh
Lễ cúng Tất niên là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với tổ tiên, thần linh đã luôn phù hộ độ trì cho gia đình trong suốt một năm qua. Đây là khoảnh khắc thiêng liêng để tưởng nhớ đến ông bà, cha mẹ đã khuất, thể hiện lòng hiếu thảo và đạo đức truyền thống quý báu của dân tộc.
Cầu mong năm mới an khang, thịnh vượng
Cùng với lòng biết ơn, cúng Tất niên còn là dịp để mọi người cầu mong cho năm mới bình an, may mắn, sức khỏe dồi dào, công việc thuận lợi và gặt hái được nhiều thành công. Mỗi người đều gửi gắm vào mâm cỗ cúng và lời cầu nguyện những mong ước tốt đẹp nhất cho bản thân, gia đình và những người thân yêu.
Gắn kết tình cảm gia đình
Lễ cúng Tất niên là dịp để các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau, chia sẻ những câu chuyện trong năm qua, cùng nhau chuẩn bị mâm cỗ và cùng nhau đón chào năm mới. Đây là khoảnh khắc ấm cúng, giúp gắn kết tình cảm gia đình thêm bền chặt, yêu thương và trân quý nhau hơn.
Giữ gìn bản sắc văn hóa
Cúng Tất niên là một nét đẹp văn hóa truyền thống lâu đời của người Việt Nam, cần được gìn giữ và phát huy. Phong tục này thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc được gìn giữ và phát huy qua bao thế hệ.
Hướng dẫn chuẩn bị mâm cúng tất niên cuối năm
Mâm cúng tất niên có thể thay đổi tùy theo phong tục tập quán của từng vùng miền, tuy nhiên nhìn chung sẽ bao gồm những lễ vật cơ bản sau:
- Mâm ngũ quả thể hiện mong ước về sự sung túc, may mắn và đủ đầy trong năm mới.
- Các món ăn mặn như: Bánh chưng, nem rán, giò, canh măng, dưa hành, thịt kho tàu, khổ qua, gà luộc, chả giò, nem…
- Hương, hoa, đèn nến.
- Vàng mã.
- Trầu cau.
- Rượu trà.
Tổng hợp bài cúng tất niên cuối năm
Dưới đây là văn khấn tất niên cuối năm mà bạn có thể tham khảo:
Bài cúng tất niên trong nhà
Văn khấn tất niên trong nhà bao gồm:
Bài cúng tất niên theo “Văn khấn cổ truyền Việt Nam”
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ……………..
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm Quý Mão
Tín chủ (chúng) con là:……………………………………………………………………….
Ngụ tại:…………………………………………………………………………………………..
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy)
Bài cúng tất niên theo “Văn khấn Nôm truyền thống”
Nam mô A di Đà Phật
Nam mô A di Đà Phật
Nam mô A di Đà Phật
Kính lạy:
– Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
– Ngài Kim niên đương cai Thái tuế Chí đức Tôn thần.
– Ngài bản cảnh Hoàng Thành chư vị Đại vương.
– Các ngài Ngũ Phương, Ngũ thổ long mạch Tài thần. Bản gia Táo quân cùng tất cả các vị thần linh cai quản ở trong xứ này.
– Chư gia Cao Tằng tổ khảo tỷ tiên linh nội ngoại.
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm……………………… tín chủ chúng con là:……………….
Ngụ tại:…………… (địa chỉ nơi ở)
Trước án tọa kính cẩn thưa trình:
Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới. Nay là ngày 30 Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh vật phẩm hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chủ hương linh giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng.
Dãi tấm lòng thành cúi xin chứng giám.
Văn khấn tất niên ngoài trời
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Kính lạy: Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần .
Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương .
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày …… tháng Chạp năm ……….
Tín chủ chúng con là: …………………………………………………………………
Ngụ tại: ………………………………………………………………………………….
Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Nay là ngày…. Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh.
Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám …
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Bài khấn tất niên cuối năm cơ quan, công ty
Nam Mô A Di Đà Phật
Nam Mô A Di Đà Phật
Nam Mô A Di Đà Phật
Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát
Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát
Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát
Tín chủ con tên là… tại…
Hôm nay ngày… tháng chạp năm… Âm lịch
Tín chủ con đại diện cho công ty… xin được thành tâm sửa biện hương hoa, chuẩn bị đèn nến, hoa trà dâng lên trước án. Qua năm… , chúng con xin được dâng lễ tạ ơn trên đã phù hộ độ trì cho công việc làm ăn của chúng con luôn được suôn sẻ, phát đạt, mọi sự bình an, may mắn. Một năm qua đi chúng con có gì thiếu sót, trần gian mắt thịt không rõ xin được các vị thần linh lượng thứ bỏ qua cho.
Nay con xin được đọc bài cúng Tất niên công ty cuối năm… để thành tâm kính lạy mời các ngài Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vi Tôn Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn Thần, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, ngài tiền hậu Địa chủ Tài Thần, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân và các Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Kính lạy các ngài nghe thấu tâm can, chứng giám lòng thành, đáp lễ lời mời, thụ hưởng lễ vật và phù hộ độ trì cho toàn công ty chúng con luôn được bình an, toàn gia an lạc, việc làm ăn luôn được suôn sẻ, hanh thông.
Chúng con lễ bạc lòng thành, trước xin kính lễ tạ ơn, sau cúi xin các vị Chư Thần luôn chứng giám, độ trị phù hộ cho toàn công ty chúng con một năm mới an lành, phát lộc.
A Di Đà Phật!
A Di Đà Phật!
A Di Đà Phật!
Một số lưu ý khi cúng tất niên cuối năm
- Cúng tất niên thường được diễn ra vào chiều tối ngày 30 Tết (năm đủ) hoặc 29 Tết (năm thiếu).
- Nên cúng trước khi ăn bữa cơm tất niên.
- Cúng tất niên thường được cúng tại bàn thờ gia tiên.
- Nếu có sân vườn, bạn cũng có thể cúng thêm một mâm cúng nhỏ ở ngoài trời để cúng thần linh.
- Mâm cúng tất niên nên được chuẩn bị đầy đủ, tươm tất và bày trí đẹp mắt.
- Nên sử dụng các nguyên liệu tươi ngon, sạch sẽ để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Số lượng lễ vật trên mâm cúng thường là số lẻ, tượng trưng cho sự may mắn.
- Nên mặc trang phục lịch sự, gọn gàng khi cúng.
- Thắp hương trước khi cúng.
- Đọc bài cúng tất niên một cách thành tâm.
- Sau khi cúng xong, đợi hương tàn rồi mới hóa vàng mã.
Trên đây là tổng hợp các bài cúng tất niên cuối năm trong nhà, ngoài trời đầy đủ, chi tiết nhất. Cúng tất niên không chỉ đơn thuần là nghi lễ tâm linh mà còn là nét đẹp văn hóa truyền thống cần được gìn giữ và phát huy để bày tỏ lòng biết ơn đối với ông bà, tổ tiên và cầu mong một năm mới may mắn, thuận lợi.